Gastblog van het Amsterdamse Bos - Reacties

Honderd jaar geleden op 1-1-1921 werd Amsterdam vier keer zo groot. Veel nieuwe ruimte denk je dan. Maar nog ligt het Amsterdamse Bos voor het allergrootste deel in andere gemeentes, namelijk Amstelveen en Aalsmeer. Dat doet het al vanaf de aanleg, en dat vraagt om uitleg. Zo ligt van het Amsterdamse Bos alleen het Schinkelbos in Aalsmeer en dat kwam pas in 1999 bij het Bos.

Sommige gemeentegrenzen in het Bos kun je alleen uit het verleden begrijpen. Neem bijvoorbeeld de gemeentegrens ten zuiden van Spa Zuiver. Kaarsrecht loopt die dwars door alle landschappelijke structuren. Volstrekt onlogisch ziet het eruit en dan word ik nieuwsgierig. Heel handig is de website www.topotijdreis.nl. Daar kun je via kaarten tijdreizen van 1815 tot vandaag, meer dan 200 jaar dus. En gedurende die tijd slokte Amsterdam steeds delen op van de gemeente Nieuwer-Amstel (zo heette Amstelveen voor 1964). In 1821 een stuk, en in 1896 onder luid protest van Nieuwer-Amstel een nog veel groter stuk. 'Nieuwer-Amstel raakt geamputeerd' is de dramatische kop bij de Canon van Nederland.

Ondertussen slokte Nieuwer –Amstel in 1854 de hele gemeente Rietwijkeroord op met de Rietwijkeroorderpolder. Dat is  het stuk van het Amsterdamse Bos waar nu de Grote Vijver ligt en de Geitenboerderij. En toen vond 100 jaar geleden op 1-1-1921 die laatste annexatie plaats waarbij Nieuwer-Amstel nog meer grondgebied aan Amsterdam moest afstaan. Hoe Burgemeester Colijn zich hier vergeefs met hand en tand tegen verzette, lees je op de website van Ons Amsterdam. Onderdeel van die gebiedsuitbreiding was dat Amsterdam het gehele Nieuwe Meer kreeg plus de buitendijkse oeverlanden tot aan de Koenenkade. Boerderij Meerzicht is zo op Amsterdams grondgebied terechtgekomen.

Vrolijk
Sinds die tijd zijn in het Bos rechte structuren veranderd. De ingang Koenenkade is omgeleid om bij de Bosbaan uit te komen, en de Hoornsloot heeft daar ook een slinger gekregen. Maar de gemeentegrens, je snapt het al, is blijven liggen waar hij lag. Op de plek waar ooit de Koenenkade liep. Zo’n onbegrijpelijke grens opeens te snappen daar word ik vrolijk van. Net zoals daar in de buurt wandelen in het gebied tussen Nieuwe Meer en Bosbaan. De Waterentree bij de sluizen met al die verschillende waterpeilen, de nieuwe meubels, poelen, kano-oversteek en uitzichtpunten. Ach, ga er vooral zelf eens wandelen en kijk of je het avontuurlijke stap-balkenpad weet te vinden, en de watertrap.

PS Aalsmeer
Bijna vergeten. Voor wie nog graag wil weten hoe het nu zat met Aalsmeer en het Bos. Tot 2002 lag het meeste Bos ten zuiden van de A9 op het grondgebied van Aalsmeer. Niet onlogisch, want kijk maar weer op www.toporijdreis.nl. Voor de aanleg van het Bos stopte de Schinkelpolder niet bij de huidige Bosrandweg, maar liep door tot de Burgemeester Colijnweg (toen Schipholkade geheten). En die hele polder hoorde bij Aalsmeer. Het noordelijk deel van de Schinkelpolder veranderde echter in het zuidelijk deel van het Amsterdamse Bos, waarbij het waterpeil ook los kwam te staan van de rest van de Schinkelpolder. Het werd gelijk aan het nieuwe peil in het grootste deel van het aangelegde Bos. Daardoor kun je nu vanaf de kanoverhuur bij de Grote Vijver zonder uitstappen naar de Camping peddelen. Vervolgens ruilden in 2002 Amstelveen en Aalsmeer stukjes grondgebied uit om logischer grenzen te krijgen. Sindsdien ligt het leeuwendeel van het Bos in Amstelveen.